Jakie zmiany wpływają na obszar cen transferowych? W tabeli przedstawiono kluczowe zagadnienia, terminy, a także realne konsekwencje wprowadzanych zmian.
Ważne: dane w tabeli są dla podatników, których rok podatkowy pokrywa się z rokiem kalendarzowym. Nie możemy również wykluczyć wprowadzenia kolejnych regulacji, które dawałyby podatnikom możliwość wyboru podatkowego reżimu.
| Zagadnienie | Konsekwencje | Opis zmian |
| Korekty cen transferowych | 2022 | Przepis: CIT Art. 11e ust. 3-4 Wprowadzono uproszczenia w korektach in minus oraz ujmowaniu informacji o korekcie w rocznej deklaracji podatkowej. Brak obowiązku potwierdzania dokonania korekty cen transferowych w zeznaniu podatkowym. Istnieje możliwość posługiwania się dowodem księgowym, a nie tylko oświadczeniem na potwierdzenie, że korekta została dokonana przez drugi podmiot. W konsekwencji, aby podatnik mógł zastosować korekty cen transferowych musi aktualnie spełnić następujące warunki: 1. zachowanie warunków transakcji analogicznych jak ustaliłyby podmioty niepowiązane; 2. nastąpienie istotnych okoliczności mających wpływ na ustalone w trakcie roku podatkowego warunki lub znane są faktycznie poniesione koszty lub uzyskane przychody będące podstawą obliczenia ceny transferowej, a zapewnienie ich zgodności z warunkami, jakie ustaliłyby podmioty niepowiązane, wymaga dokonania korekty cen transferowych; 3. w momencie dokonania korekty podatnik posiada oświadczenie podmiotu powiązanego lub dowód księgowy potwierdzające dokonanie przez ten podmiot korekty cen transferowych w tej samej wysokości co podatnik; 4. istnieje podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych z państwem, w którym podmiot powiązany ma siedzibę. W okresie pandemii podatnicy są zwolnieni z uzyskiwania oświadczeń od kontrahentów. Możemy przyjąć że realne konsekwencje podatnicy będą ponosić w 2022 roku. |
| Dodane zwolnienia z obowiązku przygotowywania dokumentacji cen transferowych | 2023 | Przepis: CIT Art. 11n Wprowadzono szereg zwolnień z obowiązku przygotowywania dokumentacji cen transferowych za rok 2022, tj. w przypadku transakcji objętych mechanizmem safe harbour, określonych z zakładem zagranicznym, objętych porozumieniem podatkowym lub inwestycyjnym. Z obowiązku sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych podatnik może być zwolniony, gdy transakcja: 1. zawierana jest przez podmioty krajowe, a podatnik nie poniósł starty podatkowej, a także nie korzysta ze zwolnień; 2. zawierana jest pomiędzy położonymi na terytorium Polski zagranicznymi zakładami podmiotów powiązanych mających miejsce zamieszkania, siedzibę poza Polską, ale w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwa należącego do Europejskiego Obszaru Gospodarczego; 3. jest objęta porozumieniem APA lub porozumieniem inwestycyjnym;zawierana jest pomiędzy spółkami tworzącymi podatkową grupę kapitałową; 4. wynika z powiązań ze Skarbem Państwa lub Jednostkami Samorządu Terytorialnego; 5. została ustalona przetargiem;jest realizowana pomiędzy grupą producentów rolnych; 6. jest realizowana pomiędzy grupą producentów owoców i warzyw; 7. stanowi refakturowanie przy spełnieniu określonych warunków; 8. spełnia warunki mechanizmu safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej; 9. spełnia warunki mechanizmu safe harbour dla transakcji finansowych. Ważne: zgodnie ze zmianami, okresem za który badana jest możliwość skorzystania z safe harbour finansowego ma być dany rok podatkowy. Obecnie badanie stosuje się do roku obrotowego. Momentem, w którym dana umowa finansowania powinna być zgodna z warunkami ustalonymi przez Ministra Finansów w ramach mechanizmu safe harbour finansowego w zakresie oprocentowania powinien być każdy moment zmiany umowy pożyczki. Dotychczas przepisy obligowały do analizy spełnienia warunków safe harbour finansowego w momencie zawarcia umowy finansowania. Przy zawieraniu transakcji z podmiotami powiązanymi w ciągu roku podatkowego 2022 warto poszukać możliwości zwolnienia z obowiązku przygotowania dodatkowych analiz. Przy zawieraniu transakcji finansowych z podmiotami powiązanymi w ciągu roku podatkowego 2022, należy rozważyć spełnienie kryteriów safe harbour finansowego, co zmniejszy obowiązki oraz zminimalizuje ryzyko w obszarze cen transferowych. |
| Transakcje refakturowania | 2022 | Przepis: CIT Art. 11n ust. 10 Transakcje refakturowania, które polegają na wyłączeniu dokonania rozliczenia pomiędzy podmiotami powiązanymi wydatków poniesionych na rzecz podmiotu niepowiązanego, zwolnione są z przygotowania dokumentacji cen transferowych, jeżeli łącznie są spełnione następujące warunki: 1. brak wartości dodanej w postaci marży; 2. refaktura nie jest związana bezpośrednio z inną transakcją kontrolowaną; 3. rozliczenie nastąpiło niezwłocznie; 4. podmiot powiązany nie jest podmiotem mającym siedzibę w raju podatkowym. Istotne jest dokonanie należytej staranności w trakcie roku podatkowego przy dokonywaniu transakcji refakturowania z podmiotami powiązanymi, tak aby spełnić wszystkie warunki i być zwolnionym z dokumentowania tej transakcji. |
| ORD-U | 2022 | Przepis: Ordynacja Podatkowa Art. 82 § 1c. Zmiany zakładają zniesienie obowiązku składania formularza ORD-U przez podmioty, które składają formularz TPR i jednocześnie nie przeprowadzają transakcji innej niż transakcje kontrolowane z kontrahentami z rajów podatkowych. |
| Porozumienie podatkowe i porozumienie inwestycyjne | 2022 | Przepis: CIT Art. 11c ust.6 i 11n ust. 2 Obok wprowadzonej już definicji porozumienia podatkowego, wprowadzono definicję porozumienia inwestycyjnego (zawarte będą w ramach Ordynacji Podatkowej). Porozumienia mają stanowić przesłankę, która nie pozwala na określenie przez organ podatkowy zobowiązania w przypadku i zakresie odpowiedniego porozumienia, w tym także w sprawach dotyczących cen transferowych. Ważne: od 2022 roku można uzyskać porozumienie podatkowe i porozumienie inwestycyjne. |
| Sankcje w Kodeksie Karno-skarbowym za brak przygotowania dokumentacji cen transferowych lub formularza TPR | 2022 | Przepis: KKS Art. 56c § 1. § 2. Do 720 stawek dziennych. |
| Sankcje w Kodeksie Karno-skarbowym za nieterminowe przygotowanie dokumentacji cen transferowych lub formularza TPR | 2022 | Przepis: KKS Art. 56c § 3. § 4. Do 240 stawek dziennych. |
| Podmioty zobowiązane do przygotowania grupowej dokumentacji cen transferowych | 2023 | Przepis: CIT Art. 11p Od nowego roku podatkowego, do przygotowania grupowej dokumentacji cen transferowych (Master File) zobligowane są podmioty powiązane, których sprawozdania finansowe są konsolidowane metodą pełną lub proporcjonalną, obowiązane do sporządzenia lokalnej dokumentacji cen transferowych, dołączają do tej dokumentacji grupową dokumentację cen transferowych, sporządzoną za rok obrotowy, w terminie do końca dwunastego miesiąca po zakończeniu roku podatkowego, jeżeli należą do grupy podmiotów powiązanych: 1. dla której jest sporządzane skonsolidowane sprawozdanie finansowe; 2. próg materialny dla obowiązków w zakresie Master File został zniesiony. |
| Wartość transakcji | 2023 | Przepis: CIT Art. 11l ust. 2a W przypadku braku neutralności podatku VAT dla podatnika, kwota podatku VAT wynikająca z transakcji kontrolowanej będzie wliczana w wartość transakcji odnoszonej do progu dokumentacyjnego. Progi wynoszą: 1. 10 000 000 zł - w przypadku transakcji towarowej; 2. 10 000 000 zł - w przypadku transakcji finansowej; 3. 2 000 000 zł - w przypadku transakcji usługowej;2 4. 2 000 000 zł - w przypadku innej transakcji niż określona we wcześniejszych punktach. Rekomendowana jest bieżąca analiza transakcji z podmiotami powiązanymi w ciągu 2022 roku. |
| Analizy porównawcze/zgodności | 2023 | Przepis: CIT Art. 11q ust. 3a Wprowadzono szereg zwolnień z obowiązku przygotowania analiz w przypadku transakcji: 1. w mechanizmie safe harbour dlausług o niskiej wartości; 2. zawieranych przez podmioty powiązane będące mikroprzedsiębiorcą lub małym przedsiębiorcą; 3. niektórych transakcji z podmiotami z rajów podatkowych. W przypadku umowy spółki niebędącej osobą prawną, wspólnego przedsięwzięcia lub innej tego typu umowy, analiza cen transferowych ma obejmować głównie ustalone reguły dotyczące: praw wspólników, stron umowy do partycypacji w zysku/stracie. Przy zawieraniu transakcji z podmiotami powiązanymi należy poszukać możliwości zwolnienia z obowiązku przygotowania dodatkowych analiz. Warto zwrócić uwagę na mechanizmy: safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej oraz safe harbour dla transakcji finansowych. Safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej Należy spełnić łącznie następujące warunki: 1. narzut na kosztach usług wynosi: * nie więcej niż 5% kosztów - w przypadku nabycia usług; *nie mniej niż 5% kosztów - w przypadku świadczenia usług; 2. wykorzystanie metody koszt plus lub marży transakcyjnej netto; 3. usługodawca nie jest podmiotem mającym miejsce zamieszkania w raju podatkowym; 4. usługobiorca posiada kalkulację obejmującą następujące informacje: *rodzaj i wysokość kosztów uwzględnionych w kalkulacji; *sposób zastosowania i uzasadnienie wyboru kluczy alokacji dla wszystkich podmiotów powiązanych korzystających z usług; *opis transakcji, w tym analizę funkcji, ryzyk i aktywów. Safe harbour dla usług o niskiej wartości dodanej ma zastosowanie do usług wymienionych w załączniku nr 6 do Ustawy o CIT, które spełniają łącznie następujące warunki: 1. mają charakter usług wspomagających działalność gospodarczą usługobiorcy; 2. nie stanowią głównego przedmiotu działalności grupy podmiotów powiązanych; 3. wartość tych usług świadczonych przez usługodawcę na rzecz podmiotów niepowiązanych nie przekracza 2% wartości tych usług świadczonych na rzecz podmiotów powiązanych i niepowiązanych; 4. nie są przedmiotem dalszej odprzedaży przez usługobiorcę, z wyłączeniem transakcji refakturowania. Safe harbour dla transakcji finansowych Należy spełnić łącznie następujące warunki: 1. oprocentowanie pożyczki w ujęciu rocznym na dzień zawarcia umowy ustalane jest w oparciu o rodzaj bazowej stopy procentowej i marżę, określone w obwieszczeniu Ministra Finansów z dnia 21 grudnia 2021 r. w sprawie ogłoszenia rodzaju bazowej stopy procentowej i marży dla potrzeb cen transferowych;brak prowizji lub premii w ramach pożyczki; 2. pożyczka została udzielona na okres nie dłuższy niż 5 lat; 3. w trakcie roku podatkowego łączny poziom zobowiązań albo należności podmiotu powiązanego z tytułu kapitału pożyczek z podmiotami powiązanymi liczony odrębnie dla udzielonych oraz zaciągniętych pożyczek wynosi nie więcej niż 20 000 000 zł lub równowartość tej kwoty;pożyczkodawca nie ma siedziby w raju podatkowym. Rekomendowana jest bieżąca analiza safe harbour w ciągu 2022 roku, również pod kątem ewentualnego raportowania schematów podatkowych (MDR). |
| Termin przygotowania lokalnej dokumentacji | 2023 | Przepis: CIT Art. 11k ust. 1 Zmiana z dotychczasowych 9 miesięcy na 10 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Zmiana ma realne skutki dla podatników dopiero w 2023 roku, kiedy będą sporządzane dokumentacje za rok podatkowy 2022. Niewykluczone jednak, że ustawodawca wydłuży termin sporządzenia dokumentacji również w bieżącym roku. |
| Termin złożenia TPR | 2023 | Przepis: CIT Art. 11t ust. 1 pkt 2 Zmiana z dotychczasowych 9 miesięcy na 11 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Zmiana ma realne skutki dla podatników dopiero w 2023 roku, kiedy będą sporządzane TPR za rok podatkowy 2022. |
| Termin przygotowania grupowej dokumentacji cen transferowych | 2022 | Przepis: CIT Art. 11p ust. 1 Zgodnie z założeniami termin niezmiennie przypada na 12 miesięcy po zakończeniu roku podatkowego. Sporządzenie lokalnej dokumentacji cen transferowych wyłącznie z tytułu zawarcia transakcji z podmiotem niepowiązanym z siedzibą w tzw. „raju podatkowym”, nie generuje obowiązku sporządzenia grupowej dokumentacji. |
| Termin na przedłożenie dokumentacji cen transferowych na rzecz organów podatkowych w przypadku kontroli | 2023 | Przepis: CIT Art. 11s ust. 1 Zmiana z 7 dni na 14 dni. |
| Oświadczenie | 2023 | Przepis: CIT Art. 11t ust. 2 pkt 7 Brak obowiązku składania oddzielnego oświadczenia o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych i zawieraniu rynkowych warunków transakcji z podmiotami powiązanymi. Treść oświadczenia ma być zawarta w ramach formularza TPR. Zmiana ma realne skutki dla podatników dopiero w 2023 roku, kiedy będą sporządzane TPR za rok podatkowy 2022, które będą zawierały w sobie oświadczenie o sporządzeniu dokumentacji cen transferowych. |
| Składanie TPR | 2023 | Przepis: CIT Art. 11t ust. 1 pkt 2 „Polski Ład” wprowadza obowiązek składania TPR do urzędów skarbowych właściwych dla składania rocznej deklaracji podatku dochodowego podatnika. Obecnie formularz składa się do Szefa KAS. Zmiana ma realne skutki dla podatników dopiero w 2023 roku, kiedy będą składane TPR za rok podatkowy 2022. |
| TPR a podmioty niebędące osobą prawną | 2023 | Przepis: CIT Art. 11t ust. 1a pkt 1-3 Podmioty niebędące osobą prawną również składać mają formularz TPR do naczelnika urzędu skarbowego, właściwego dla siedziby lub miejsca prowadzenia działalności podmiotu. Dotychczas TPR składał wyznaczony wspólnik do Szefa KAS. Zmiana ma realne skutki dla podatników dopiero w 2023 roku, kiedy będą składane TPR za rok podatkowy 2022. |
