Podatek minimalny został wprowadzony w ramach tzw. „Polskiego Ładu”, jednak w trakcie 2022 r. Sejm zawiesił obowiązywanie przepisów dotyczących tej daniny na dwa lata. Tym samym podatnicy byli zwolnieni z zapłaty podatku za okres od 1 stycznia 2022 do 31 grudnia 2023 r. W związku z upływem okresu zawieszenia, 1 stycznia 2024 r. przepisy o minimalnym podatku dochodowym od osób prawnych zaczną efektywnie obowiązywać.
Kogo dotyczy podatek minimalny?
Podatek minimalny dotyczy spółek – podatników CIT opodatkowanych w Polsce od całości swoich dochodów oraz podatkowych grup kapitałowych, które poniosły stratę lub osiągnęły niski poziom dochodowości. Obowiązek zapłaty minimalnego podatku dochodowego występuje w odniesieniu do podatników CIT, którzy w roku podatkowym:
- ponieśli stratę ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych (stratę z działalności operacyjnej); albo
- osiągnęli udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych, w przychodach innych niż z zysków kapitałowych w wysokości nie większej niż 2% (wskaźnik rentowności).
Podmioty nieobjęte podatkiem minimalnym
Przepisy ustawy o CIT przewidują, że obowiązek zapłaty podatku minimalnego nie dotyczy, m.in.:
- podatników rozpoczynających działalność (do 3 lat podatkowych od jej rozpoczęcia);
- przedsiębiorstw finansowych;
- podatników, którzy w danym roku podatkowym uzyskali o 30% mniejsze przychody w stosunku do poprzedniego roku;
- podatników, których udziałowcami, akcjonariuszami albo wspólnikami są wyłącznie osoby fizyczne i jeżeli podatnik nie posiada bezpośrednio lub pośrednio, więcej niż 5%:
- udziałów (akcji) w kapitale innej spółki lub ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną,
- innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym;
- podatników wchodzących w skład grupy co najmniej dwóch spółek, w której jedna spółka posiada przez cały rok podatkowy bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 75% udziałów/akcji w pozostałych spółkach z tej grupy pod warunkiem, że rok podatkowy spółek z grupy się pokrywa oraz udział łącznych dochodów w łącznych przychodach tych spółek* w danym roku podatkowym jest większy niż 2% - przy czym ta grupa podatników będzie zobowiązana do przekazania do urzędu skarbowego informacji o spółkach wchodzących w skład grupy spełniających ww. warunki;
- podatników postawionych w stan upadłości, likwidacji lub objętych postępowaniem restrukturyzacyjnym;
- podatników będących stroną umowy o współdziałanie;
- podatników będących tzw. małymi podatnikami (podatników, których roczne przychody nie przekraczają 2 miliony euro);
- podatników którzy osiągnęli udział dochodów ze źródła przychodów innych niż z zysków kapitałowych w jednym z trzech lat podatkowych bezpośrednio poprzedzających rok podatkowy, za który płacony jest minimalny podatek dochodowy, w wysokości co najmniej 2%.
Wysokość i podstawa opodatkowania
Minimalny podatek wynosi 10% podstawy opodatkowania. Podstawą opodatkowania w podatku minimalnym ma być suma składająca się z poniższych trzech elementów:
- 1,5% wartości przychodów spółki (innych niż pochodzących z zysków kapitałowych); plus
- kwota poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów finansowania dłużnego przekraczających wartość 30% tzw. EBITDA podatnika; plus
- kwota poniesionych na rzecz podmiotów powiązanych kosztów usług (m.in. doradczych, badania rynku, reklamowych) lub praw niematerialnych - przekraczających wartość 3 mln PLN plus 5% tzw. EBITDA.
Podstawę opodatkowania można pomniejszyć o:
- wartość odliczeń zmniejszających w roku podatkowym podstawę opodatkowania obliczonej zgodnie z art. 18 ustawy o CIT (wartość darowizn czy ulgi B+R). Nie można obniżyć podstawy opodatkowania o odliczenie z tytułu tzw. ulgi na złe długi w CIT;
- przychodów osiągniętych w związku z transakcją, jeżeli cena lub sposób określenia ceny przedmiotu transakcji wynika z przepisów ustaw lub wydanych na ich podstawie aktów normatywnych;
- odliczenie od podstawy opodatkowania przychodu strefowego w miejsce odliczenia dochodu z działalności strefowej;
- przychodów w wysokości kwoty podatku akcyzowego zawartego w cenie wyrobów akcyzowych sprzedanych przez podatnika dokonującego obrotu tymi wyrobami;
- wartość przychodów z tytułu zbycia wierzytelności na rzecz podmiotu będącego instytucją finansową, której podstawowym przedmiotem działalności jest świadczenie usług finansowych polegających na odpłatnym nabywaniu od wierzyciela wierzytelności powstałych w wyniku zawarcia umowy sprzedaży towarów lub usług pomiędzy tym wierzycielem a dłużnikiem (faktoring).
Podatnicy mają również możliwość wyboru uproszczonej kalkulacji podatku minimalnego. W tym wypadku podstawę opodatkowania stanowi kwota odpowiadająca 3% wartości przychodów (innych niż z zysków kapitałowych) osiągniętych przez podatnika w roku podatkowym. O wyborze tego sposobu ustalania podstawy opodatkowania podatnik informuje w zeznaniu składanym za rok podatkowy, w którym dokonał takiego wyboru.
Rozliczenie podatku minimalnego
Podmioty podlegające pod regulacje, które dotyczą podatku minimalnego nie są zwolnione z podatku CIT należnego na zasadach ogólnych. Podatnicy mogą jednak pomniejszyć podatek minimalny o wartość „klasycznego” podatku dochodowego. Na rachunek właściwego urzędu skarbowego powinny wpłacić pomniejszony w ten sposób podatek minimalny w terminie przewidzianym dla podatku CIT. Podatnicy będą zobowiązani do wykazywania w zeznaniu podatkowym podstawy opodatkowania, dokonanych jej pomniejszeń, a także kwoty minimalnego podatku dochodowego.
Ważne: Kwotę zapłaconego za dany rok podatkowy minimalnego podatku dochodowego można odliczyć w kolejnych latach od „klasycznego” podatku dochodowego. Odliczenia można jednak dokonać w rocznym zeznaniu podatkowym wyłącznie za kolejne 3 lata podatkowe następujące bezpośrednio po roku, za który podatnik zapłacił minimalny podatek dochodowy.
Podatnicy podatku dochodowego z rokiem podatkowym równym kalendarzowemu minimalny podatek dochodowy zapłacą po raz pierwszy do 30 marca 2025 roku. Podatnicy z rokiem podatkowym innym niż kalendarzowy zapłacą minimalny podatek dochodowy na koniec 3 miesiąca od ostatniego miesiąca roku podatkowego, który rozpoczął się przed 1 stycznia 2024 roku (czyli w terminie złożenia przez nich deklaracji CIT-8).
Jeśli potrzebują Państwo naszego wsparcia w zakresie podatku minimalnego, jesteśmy do Państwa dyspozycji.
Plik w formacie PDF do pobrania tutaj.
