Polski Ład – oświadczenia oraz wnioski

Na sposób obliczania wynagrodzeń w 2022 roku wpływ będą miały nie tylko zmiany w skali podatkowej, czy brak odliczenia składki zdrowotnej, ale również nowe ulgi i zwolnienia. Aby korzystać lub nie korzystać z nowych ulg oraz innych świadczeń Pracownik powinien złożyć do swojego Pracodawcy odpowiednie oświadczenia i wnioski:

• wniosek o niestosowanie ulgi dla klasy średniej,
• wniosek o niestosowanie kosztów uzyskania przychodów,
• oświadczenie PIT-2 lub oświadczenie o wycofanie PIT-2,
• oświadczenie podatnika o zamiarze wspólnego opodatkowania dochodów z małżonkiem,
• oświadczenie podatnika o spełnianiu warunków do korzystania z ulgi na powrót,
• oświadczenie podatnika o spełnianiu warunków do korzystania z ulgi dla rodzin 4+,
• oświadczenie podatnika o spełnianiu warunków do korzystania z ulgi dla pracujących emerytów,
• oświadczenie o niepobieranie zaliczki podatku z tytułu umów cywilnoprawnych.

Ulga dla klasy średniej

Od 1.01.2022 r. płatnik ma obowiązek pomniejszania dochodu pracowników o kwotę ulgi dla klasy średniej, jeśli podatnik (pracownik) uzyskał w danym zakładzie pracy przychody:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
• w wysokości wynoszącej od 5 701 zł do 11 141 zł w danym miesiącu,
• które podlegają opodatkowaniu przy zastosowaniu skali podatkowej – z wyłączeniem przychodów wolnych od podatku.

Jeśli powyższe warunki zostaną spełnione to pracodawca ma obowiązek zastosowania ulgi dla klasy średniej.

Ulga dla klasy średniej nie będzie stosowana przez płatnika przy obliczaniu miesięcznej zaliczki na podatek, jeśli przychody uzyskane ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy będą niższe od kwoty 5 701 zł.

Ulga dla pracowników stosowana będzie przy obliczaniu zaliczek na podatek oraz w rozliczeniu rocznym. Fakt, że pracodawca zastosował ulgę dla pracowników ustalając miesięczny dochód do opodatkowania nie oznacza, że w każdym przypadku ulga będzie zastosowana przy rozliczeniu rocznym.

W skali całego roku, kwota ulgi będzie mogła być zastosowana, jeśli suma uzyskanych w roku podatkowym przychodów:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy, oraz
• przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej pomniejszonych o koszty prowadzenia tej działalności z wyłączeniem z tych kosztów składek na ubezpieczenia społeczne,

podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej (z wyłączeniem przychodów wolnych od podatku) wyniesie co najmniej 68 412 zł i nie przekroczy kwoty 133 692 zł. Oznacza to, że jeżeli podatnik przekroczy próg w danym roku, nawet o 1 zł, to traci on prawo do odliczenia tej ulgi.

Mogą zdarzyć się przypadki, że pracodawca w trakcie roku podatkowego zastosował ulgę przy ustaleniu miesięcznego dochodu do opodatkowania, ale pracownik nie będzie miał prawa do zastosowania ulgi w rozliczeniu rocznym i w konsekwencji, będzie zobowiązany do zwrotu tej ulgi, czyli będzie musiał dokonać dopłaty podatku w rocznej deklaracji PIT.

Taka sytuacja może zdarzyć się w przypadku, gdy:

• w trakcie roku pracownik uzyska prawo np. do zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego (zasiłki nie są wliczane do limitu przychodu do ulgi dla klasy średniej) i w związku z tym przychód roczny ze stosunku pracy będzie niższy od kwoty 68 412 zł,
• w trakcie roku pracownik straci pracę i w związku z tym przychód roczny ze stosunku pracy będzie niższy od kwoty 68 412 zł,
• w trakcie roku pracownik uzyska prawo do dodatkowej premii, wynagrodzenia za nadgodziny, nagrody, ekwiwalentu za niewykorzystany urlop, benefitów itp. których wysokość może spowodować, że roczne przychody przekroczą kwotę 133 692 zł,
• pracownik jest zatrudniony u kilku pracodawców i łączne roczne przychody przekroczą kwotę 133 692 zł,
• pracownik uzyskuje przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej podlegające opodatkowaniu według skali podatkowej i łączne roczne przychody przekroczą kwotę 133 692 zł.

W przedstawionych przypadkach, aby uniknąć dopłaty podatku pracownik może złożyć pisemny wniosek o niepomniejszanie dochodu o kwotę ulgi dla pracowników. Wniosek pracownik może złożyć w dowolnym momencie roku podatkowego.

W sytuacji, kiedy pracownik złożył wniosek o rezygnacji z ulgi dla klasy średniej a w ostatecznym rozliczeniu okaże się, że pracownik jednak zachował prawo do ulgi dla klasy średniej, to może odzyskać nienaliczoną ulgę przy rocznym rozliczeniu PIT.

Ulga dla klasy średniej nie będzie stosowana do przychodów uzyskiwanych z działalności wykonywanej osobiście tj. przychodów uzyskiwanych z tytułu umowy zlecenia, umowy o dzieło, kontraktu menedżerskiego, także w przypadku gdy umowy te pracownik zawiera z własnym pracodawcą. Jeśli pracownik poza przychodami ze stosunku pracy uzyskuje także przychody z tytułu np. umowy zlecenia do przychodów uprawniających do ulgi, nie będą zaliczane przychody z umowy zlecenia.

Prawo do złożenia wniosku o niestosowanie KUP

Od 2022 r. pracownik ma możliwość złożenia pisemnego wniosku o pobór zaliczek bez stosowania kosztów uzyskania przychodów (250 zł lub 300 zł). Wniosek należy składać co rok.

Płatnik nie stosuje kosztów uzyskania przychodów najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał wniosek.

Wniosek o niestosowanie kosztów uzyskania przychodów pozwoli uniknąć dopłaty podatku, jeśli pracownik zatrudniony jest u kilku pracodawców jednocześnie. W takim przypadku, każdy pracodawca obliczając zaliczkę na podatek ma obowiązek stosowania kosztów uzyskania przychodów w wysokości 250 zł lub podwyższonych w wysokości 300 zł (jeśli pracownik złożył oświadczenie, że jego miejsce zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy i nie uzyskuje dodatku za rozłąkę). W rozliczeniu rocznym łączna kwota zastosowanych KUP zostaje ograniczona do kwoty 4500 zł za rok podatkowy lub 5400 zł w przypadku gdy miejsce zamieszkania pracownika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy.

Oświadczenie PIT-2 lub oświadczenie o wycofanie PIT-2

W 2022 roku nastąpiło podwyższenie kwoty wolnej od podatku z 8 000 zł do 30 000 zł rocznie, co będzie miało wpływ na kwotę zmniejszającą podatek. Kwota zmniejszająca podatek ma także przysługiwać podatnikom znajdującym się w II progu podatkowym. Do tej pory podatnikom płacącym już 32% podatku nie przysługiwała kwota wolna od podatku.

W 2021 roku miesięczna ulga podatkowa była to kwota 43,76 zł (czyli 1/12 z 525,12 zł) a od 2022 roku będzie to kwota 425,00 zł (wynikająca z kalkulacji: 30 000 x 17% = 5 100/12 = 425,00 zł).

Kwota zmniejszająca podatek może być stosowana przy obliczaniu zaliczki na podatek przez płatnika tylko w przypadku, jeżeli pracownik przed pierwszą wypłatą wynagrodzenia w roku podatkowym złoży zakładowi pracy oświadczenie PIT-2. Oświadczenie zachowuje ważność w kolejnych latach, jeśli informacje przekazane w oświadczeniu nie uległy zmianie.

W oświadczeniu pracownik stwierdza, że:

• nie otrzymuje emerytury lub renty za pośrednictwem płatnika,
• nie osiąga dochodów z tytułu członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną,
• nie osiąga dochodów: z działalności gospodarczej, z najmu lub dzierżawy opodatkowanych według skali podatkowej,
• nie otrzymuje świadczeń pieniężnych wypłacanych z Funduszu Pracy lub z Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
• ten zakład pracy jest właściwy do stosowania tego zmniejszenia.

Jeśli przynajmniej jeden z tych warunków nie został spełniony (pracownik prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, otrzymuje emeryturę, osiąga dochody z najmu) pracownik nie powinien składać oświadczenia PIT-2.

Jeśli pracownik jest zatrudniony w kilku zakładach pracy PIT-2 powinien złożyć tylko jednemu wybranemu pracodawcy.

Jeśli pracownik pomimo spełniania warunków do zastosowania kwoty zmniejszającej podatek, nie złożył PIT-2, pracownik w rozliczeniu rocznym PIT będzie mógł zastosować kwotę zmniejszającą podatek w wysokości 5100 zł.

Wspólne opodatkowanie z małżonkiem

W tym roku,  podobnie jak w latach poprzednich, pracownik będzie mógł złożyć pracodawcy oświadczenie, że za dany rok zamierza opodatkować dochody łącznie z małżonkiem.

Oświadczenie może złożyć pracownik, jeśli jego małżonek nie uzyskuje żadnych dochodów, a w przypadku gdy przewidywane dochody pracownika przekroczą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, także w przypadku gdy małżonek pracownika uzyskuje dochody które nie przekroczą kwoty 120 000 zł.

Oświadczenie to upoważnia pracodawcę do zastosowania

• 17% stawki podatku za wszystkie miesiące roku podatkowego i są dodatkowo pomniejszane za każdy miesiąc o kwotę zmniejszającą podatek (425 zł) – w przypadku dochody pracownika nie przekroczą górnej granicy pierwszego przedziału skali podatkowej (120 000 zł), a małżonek nie uzyskuje żadnych dochodów,
• 17% stawki podatku za wszystkie miesiące roku podatkowego – gdy dochody pracownika przekroczą górną granicę pierwszego przedziału skali podatkowej, a małżonek nie uzyskuje żadnych dochodów lub dochody małżonka nie przekroczą pierwszego przedziału skali podatkowej (120 000 zł).

Nowelizacja katalogu zwolnień – nowe ulgi w 2022 roku

Od 2022 r. do przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych zostaną dodane nowe zwolnienia od podatku, z których będzie mógł skorzystać podatnik, uzyskujący przychody:

• ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej i spółdzielczego stosunku pracy,
• z tytułu wykonywania usług, na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło,
• z pozarolniczej działalności gospodarczej, opodatkowanych według skali podatkowej, podatkiem liniowym, z której opłaca się podatek od kwalifikowanego dochodu z kwalifikowanych praw własności intelektualnej albo opodatkowanych ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych.

Ulga na powrót

W przypadku, gdy osoba wróciła do Polski i przeniosła tu swoją rezydencję podatkową to może skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania przychodów do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Zwolnienie może być stosowane przez 4 kolejno po sobie następujące lata podatkowe, licząc od początku roku, w którym pracownik przeniósł miejsce zamieszkania, albo od początku roku następnego.

Zwolnienie przysługuje pod warunkiem, że:

• po powrocie wszystkie przychody podlegają opodatkowaniu w Polsce, oraz
• osoba, która powróciła do Polski mieszkała poza terytorium Polski przez co najmniej 3 lata kalendarzowe poprzedzające bezpośrednio rok powrotu, oraz
• posiada obywatelstwo polskie, Kartę Polaka lub obywatelstwo innego niż RP państwa członkowskiego UE lub państwa należącego do EOG albo Konfederacji Szwajcarskiej, lub miała miejsce zamieszkania:
  • nieprzerwanie co najmniej przez okres 3 lat w państwie członkowskim UE lub państwie należącym do EOG, Konfederacji Szwajcarskiej, Australii, Republice Chile, (…), lub
  • w Polsce nieprzerwanie przez co najmniej 5 lat kalendarzowych poprzedzających 3 lata kalendarzowe w których nie mieszkałeś w Polsce,

oraz

• posiada certyfikat rezydencji lub inny dowód dokumentujący miejsce zamieszkania dla celów podatkowych.

Ulga dla rodzin 4+

Jeżeli pracownik wychowuje co najmniej 4 dzieci może skorzystać ze zwolnienia od opodatkowania przychodów w wysokości do 85 528 zł.

Aby skorzystać z tego zwolnienia należy w danym roku podatkowym w stosunku do co najmniej czworga dzieci:

• wykonywać władzę rodzicielską,
• pełnić funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, lub
• sprawować funkcję rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą, a
• w przypadku pełnoletnich uczących się dzieci – wykonywać ciążący na nim obowiązek alimentacyjny albo sprawować funkcję rodziny zastępczej.

Zwolnienie przysługuje w stosunku do dzieci:

• małoletnich,
• pełnoletnich, które otrzymywały zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną,
• pełnoletnich do ukończenia 25. roku życia, uczących się w szkołach, o których mowa w krajowych lub zagranicznych przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe, jeżeli w roku podatkowym dzieci te:
  • nie uzyskały przychodów opodatkowanych podatkiem liniowym lub zryczałtowanym podatkiem, z wyjątkiem przychodów z najmu opodatkowanych tym podatkiem,
  • nie podlegały opodatkowaniu,
  • na zasadach wynikających z ustawy o podatku tonażowym lub ustawy o aktywizacji przemysłu okrętowego i przemysłów komplementarnych,
  • nie uzyskały dochodów podlegających opodatkowaniu według skali podatkowej, z tytułu zbycia udziałów i instrumentów finansowych lub przychodów zwolnionych z podatku (ulga dla młodych; ulga dla powracających z zagranicy), w łącznej wysokości przekraczającej 3089 zł, z wyjątkiem renty rodzinnej.

Przy ustalaniu prawa do zwolnienia nie uwzględnia się dziecka, które w roku podatkowym, na podstawie orzeczenia sądu, zostało umieszczone w instytucji zapewniającej całodobowe utrzymanie w rozumieniu przepisów o świadczeniach rodzinnych.

Zwolnienie dla pracujących emerytów

Jeżeli pracownik jest w wieku emerytalnym, ale nadal pracuje to ma możliwość skorzystania ze zwolnienia z opodatkowania przychodów do wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 85 528 zł.

Zwolnieniu podlegają przychody otrzymane przez podatnika:

• po ukończeniu 60. roku życia w przypadku kobiety,
• po ukończeniu 65. roku życia w przypadku mężczyzny,

pod warunkiem, że podatnik podlega z tytułu uzyskania tych przychodów ubezpieczeniom społecznym oraz mimo nabycia uprawnienia, nie otrzymuje:

• emerytury lub renty rodzinnej,
• świadczeń pieniężnych otrzymywanych po zwolnieniu ze służby przez funkcjonariuszy służb mundurowych oraz żołnierzy;
• uposażenia przysługującego sędziemu w stanie spoczynku lub uposażenia rodzinnego.

Aby skorzystać ze zwolnienia pracownik powinien złożyć pracodawcy oświadczenie o spełnieniu warunków jej stosowania.

Składanie oświadczeń na nowe ulgi w 2022 roku

Płatnik (pracodawca), który otrzyma oświadczenie zastosuje zwolnienie:

• najpóźniej od miesiąca następującego po miesiącu, w którym otrzymał oświadczenie,
• nie dłużej niż do upływu terminu wskazanego przez podatnika.

W każdym momencie pracownik może powiadomić pracodawcę o zmianie stanu faktycznego wynikającego z oświadczenia np. o utracie prawa do zwolnienia. W takim przypadku płatnik nie uwzględnia zwolnienia najpóźniej od kolejnego miesiąca, w którym otrzymał powiadomienie.

W przypadku oświadczeń składanych w celu zastosowania nowych zwolnień od podatku w przepisach nie wskazano, że składa się je odrębnie dla każdego roku podatkowego. Płatnik, który otrzyma zwolnienie stosuje je nie dłużej niż do upływu terminu wskazanego przez podatnika. W przypadku ulgi na powrót zwolnienie będzie jednak można stosować przez okres nie dłuższy niż 4 kolejno po sobie następujące lata podatkowe.

Oświadczenie o niepobieranie zaliczki podatku z tytułu umów cywilnoprawnych

Wniosek o niepobieranie zaliczki podatku dotyczy tylko umów cywilnoprawnych. Aby złożyć ten wniosek podatnik zgodnie z art. 41 ust. 1c ustawy PIT musi spełnić dwa warunki:

• roczne dochody nie mogą przekroczyć kwoty 30 000 zł,
• w tym samym roku nie można osiągać dochodów z innych źródeł, od których pobierane są zaliczki na podatek z uwzględnieniem kwoty wolnej (np. z umowy o pracę lub z działalności gospodarczej).