Przepisy dotyczące raportowania schematów podatkowych (MDR) obowiązują już od 2019 roku, jednakże nadal są one niejasne, czego powodem jest obowiązujący w Polsce bardziej skomplikowany i szerszy system raportowania niż zakładała unijna dyrektywa. Dodatkowo dochodzi problem związany z tajemnicą zawodową u doradców podatkowych, czego wynikiem był głośny wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Przynajmniej w warstwie deklaratywnej rząd jest zdeterminowany to zmienić. Według doniesień, minister Andrzej Domański jest zdeterminowany, aby obowiązki raportowania w odniesieniu do schematów krajowych ograniczyć nawet o 70 proc[1].
Zawarcie umowy leasingu operacyjnego jako uzgodnienie będące potencjalnie schematem podatkowym
Jak wskazuje Minister Finansów, zawarcie umowy leasingu, jest często niewłaściwie kwalifikowane przez podmioty składające informację o schemacie podatkowym (leasingodawców, leasingobiorców) jako uzgodnienie podlegające raportowaniu z uwagi na spełnienie ogólnej cechy rozpoznawczej, o której mowa w art. 86a § 1 pkt 6 lit. d Ordynacji podatkowej. Umowy leasingu operacyjnego, szczególnie te oferowane przez firmy leasingowe lub podmioty, które specjalizują się w tego typu umowach, zazwyczaj bazują na standardowych wzorcach umów. Modyfikacje wprowadzane podczas negocjacji zazwyczaj nie zmieniają istotnych zapisów tych wzorców. W związku z tym, takie umowy mogą spełniać ogólną cechę rozpoznawczą, o której mowa w art. 86a § 1 pkt 6 lit. d Ordynacji podatkowej.
Aby jednak uzgodnienie zostało uznane za schemat podatkowy, musi spełniać kryterium głównej korzyści. Oznacza to, że nawet jeśli umowy leasingowe są standaryzowane, będą uznane za schemat podatkowy tylko wtedy, gdy głównym celem ich zawarcia przez leasingobiorcę jest uzyskanie korzyści podatkowej.
Ważne!
Obowiązki leasingodawcy na gruncie raportowania schematów podatkowych
Przepisy art. 86a – art. 86o Ordynacji podatkowej nie wymagają od podmiotów większej staranności niż ta, która jest standardowo przyjmowana w danej branży (np. na rynku leasingowym). Zarówno promotorzy, jak i wspomagający (leasingodawcy) nie muszą aktywnie poszukiwać informacji, aby sprawdzić, czy istnieje obowiązek informacyjny dotyczący schematów podatkowych.
Zatem zgodnie z interpretacją ogólną, nieuzasadnione jest raportowanie schematów podatkowych przez leasingodawców w przypadku, gdy:
- kryterium głównej korzyści nie jest spełnione (nie wystąpi tu w ogóle schemat podatkowy z uwagi na niespełnienie definicji z art. 86a § 1 pkt 10 Ordynacji podatkowej);
- leasingodawca, co do zasady, nie ma wiedzy czy kryterium głównej korzyści jest spełnione, wie wyłącznie, że zawarcie takiej umowy może potencjalnie oddziaływać na obowiązki podatkowe leasingobiorcy.
Wnioski płynące z interpretacji ogólnej oznaczają, że wielu finansujących raportując umowy leasingu jako schematy „ostrożnościowo” zbyt restrykcyjnie zinterpretowało przepisy i zaraportowało jako schemat zdarzenie, w odniesieniu do którego nie było takiego obowiązku. W praktyce oznacza to, że w przypadku otrzymania numeru schematu podatkowego (NSP) np. od leasingodawcy jako Wspomagającego, Korzystający nie ma obowiązku składania deklaracji MDR-3 (chyba że sam posiada informacje, w świetle których kryterium głównej korzyści występuje).
Ważne!
Natomiast, należy uznać, że mogło zostać spełnione kryterium głównej korzyści i schemat podatkowy będzie podlegał raportowaniu, jeśli leasingodawca:
- zaoferował klientowi ten model finansowania (mimo, że klient początkowo planował zawrzeć innego rodzaju umowę), ale z uwagi na przedstawienie klientowi korzyści podatkowych, klient zdecydował się jednak na leasing operacyjny;
- posiada informację o zawarciu umowy głównie z uwagi na korzyści podatkowe (np. klient sam złoży takie oświadczenie lub leasingodawca jest podmiotem powiązanym z korzystającym);
- zdaje sobie sprawę (lub powinien zdawać sobie sprawę), że klient żąda ustalenia takich postanowień umownych, które jednoznacznie na taki cel wskazują (np. poprzez ustalenie niespotykanych postanowień umownych przez ustalenie szczególnie wysokiej opłaty wstępnej, której nie oczekiwałby działający racjonalnie przedsiębiorca).
Obowiązki leasingobiorcy na gruncie raportowania schematów podatkowych
Leasingobiorca (korzystający) jako podmiot, który zawsze będzie posiadał pełną wiedzę co do motywacji i celów zawarcia danej umowy leasingowej może być podmiotem zobowiązanym do raportowania schematu podatkowego w postaci zawarcia umowy leasingu operacyjnego.
Dlatego, aby zidentyfikować, czy przedmiotowy obowiązek powstanie po stronie leasingobiorcy nadal należy każdorazowo badać, czy zostało spełnione kryterium głównej korzyści:
- czy tego typu finansowanie zostało wybrane z uwagi na cele ekonomiczne, czy głównie cele podatkowe;
- czy obniżenie zobowiązania podatkowego na skutek rozpoznawania w danym roku podatkowym wyższych kosztów uzyskania przychodów z tytułu opłat leasingowych niż odpisów amortyzacyjnych było główną przesłanką zawarcia tej umowy.
W celu uniknięcia wątpliwości dotyczących schematów podatkowych, warto skorzystać z audytu MDR, który zidentyfikuje zagrożenia i podniesie świadomość o znaczeniu i konsekwencjach raportowania schematów podatkowych. O kolejnych informacjach związanych ze schematami podatkowymi będziemy informować Państwa na bieżąco
[1] Neneman: Chcemy się zmierzyć z kwestią przedawnienia zobowiązań podatkowych - Bankier.pl
