Z opublikowanych danych wynika, że w ubiegłym roku urzędy celno-skarbowe zakończyły 202 kontrole w zakresie podatku u źródła, natomiast ustalenia przekroczyły 650 mln PLN. Z danych wnika, że przeciętna kontrola przyniosła więc domiar rzędu 3,2 mln PLN.
Dwa lata wcześniej (2021) liczba kontroli wyniosła 86, a ustalenia - 59 mln PLN. Statystyczna kontrola kończyła się więc domiarem na kwotę ok. 684 tys. PLN
Podatek u źródła – należyta staranność
Rozliczenie podatku u źródła wiąże się m.in. z szeroko pojętymi wymogami „należytej staranności”.
Przy weryfikacji warunków zastosowania preferencyjnej (obniżonej) stawki WHT, zwolnienia lub niepobrania podatku, płatnik jest zobowiązany do dochowania należytej staranności, która została wprowadzona w 2019 r. Wymogi należytej staranności nie zostały w jasny sposób wyjaśnione przez ustawodawcę, dlatego bardzo często temat ten jest podstawą do sporów z organami podatkowymi.
Przy ocenie dochowania należytej staranności uwzględnia się charakter oraz skalę prowadzonej działalności. Istotne znaczenie ma także status rzeczywistego właściciela należności (tzw. beneficial owner).
Podatek u źródła - mechanizm pay and refund
Mechanizm pay and refund jest kolejnym wyzwaniem, z jakim muszą się mierzyć przedsiębiorcy rozliczający podatek u źródła. W praktyce oznacza to, że płatnik zobowiązany jest pobrać podatek u źródła od nadwyżki kwoty przekraczającej 2 mln PLN według podstawowej stawki i uiścić go na rachunek właściwego urzędu skarbowego. Dopiero w kolejnym kroku podatnik (albo płatnik – jeśli to on poniósł ekonomiczny ciężar podatku) może ubiegać się o jego zwrot.
Aby wystąpić o taki zwrot, płatnik lub podatnik muszą złożyć odpowiednie wnioski oraz załączniki tj.:
- Certyfikat rezydencji podatkowej;
- Potwierdzenie przelewu dotyczącego płatności podlegających opodatkowaniu podatkiem u źródła;
- Oświadczenie kontrahenta zagranicznego o spełnieniu warunków zwolnienia;
- Dowody na potwierdzenie, że kontrahent zagraniczny prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, z którą związane są płatności – w praktyce najbardziej wymagające i surowo oceniane przez organy podatkowe.
W przypadku zainteresowania tematem podatku u źródła, oraz jego wpływam na Państwa działalność zapraszamy do kontaktu, a także do zapoznania się ze stroną:
Ministerstwo Finansów nie odpuszcza: projekt objaśnień podatkowych
Jesienią 2023 r. Ministerstwo Finansów (MF) opublikowało objaśnienia podatkowe do przepisów dotyczące podatku u źródła (WHT). Ich celem jest wyjaśnienie sposobu interpretowania i stosowania przepisów ustawy o CIT i ustawy o PIT, w brzmieniu obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.
W projekcie objaśnień podatkowych MF bardzo rygorystycznie podeszło do kryterium rzeczywistego właściciela, określenie to zostało zdefiniowane w art. 4a pkt 29 ustawy o CIT i art. 5a pkt 33d ustawy o PIT.
- Rzeczywisty właściciel należności (Beneficial owner) - kim jest? Aby podmiot został uznany za rzeczywistego właściciela musi spełnić łącznie następujące warunki :otrzymuje daną należność dla własnej korzyści, w tym samodzielnie decyduje o jej przeznaczeniu i ponosi ryzyko ekonomiczne związane z utratą tej należności lub jej części;
- nie jest pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym do przekazania całości, lub części należności innemu podmiotowi – w projekcie objaśnień szeroko odniesiono się do tego wymogu wskazując, kiedy odbiorca stanowi tylko „administratora dochodu” i nie ma prawa do preferencji;
- prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby, jeżeli należności są uzyskiwane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą, przy czym przy ocenie, czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą, uwzględnia się charakter oraz skalę działalności prowadzonej przez ten podmiot w zakresie otrzymanej należności.
W projekcie przywołano wyrok TSUE w sprawie C-115/16, w którym trybunał stwierdził, że rolą organu podatkowego nie jest identyfikacja rzeczywistego właściciela, gdy prawdziwi odbiorcy odsetek nie są znani. Można i należy zatem uznać, że organy podatkowe nie są, co do zasady, zobowiązane do poszukiwania rzeczywistego właściciela innego niż odbiorca płatności – zidentyfikowanie go leży w interesie podatnika i to on ma wykazać, że dany podmiot można tak traktować.
Look-through approach
Koncepcja look-through approach (LTA) może być ostatnią deską ratunku dla grup, w których należności są wypłacane do podmiotów holdingowych – zarówno projekt objaśnień, jak i praktyka pokazują, że mają one znaczne trudności z obroną preferencji na gruncie WHT. W zakresie holdingów w projekcie wskazano, że aby LTA znalazło zastosowanie:
- holding musi przekazywać należność "w niezmienionej formie" (a więc nie może np. dywidendą finansować pożyczki na zakup udziałów).
- dana umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania między Polską a państwem holdingu musi przewidywać stawkę podatkową taką samą lub niższą niż stawka między państwem holdingu a państwem rzeczywistego właściciela.
Po więcej szczegółów o wymogach opisanych w projekcie objaśnień podatkowych odsyłamy Państwa do naszej publikacji „Projekt objaśnień WHT - Podatek u źródła” znajdującej się pod linkiem: https://www.krgroup.pl/uslugi/doradztwo-podatkowe/wht/projekt-objasnien-podatkowych/
Kontrole w 2024 roku coraz kosztowniejsze dla podatników
Kontrola jest w stanie przynieść efekty szybciej i efektywniej poprzez bardziej zaawansowaną analizę danych i wykorzystywanie wiedzy zdobytej w ramach poszczególnych kontroli w innych sprawach, możliwe dzięki scentralizowaniu postępowań dot. podatku u źródła w Lubelskim Urzędzie Skarbowym w Lublinie. Do 15 marca 2024 r. liczba zakończonych kontroli wynosiła 37*. Dlatego w opinii doradców podatkowych trend intensyfikacji kontroli w zakresie podatku u źródła może przybierać na sile.
Przez wymogi należytej staranności i nieprzychylne podatnikom stanowisko sądów administracyjnych odnośnie do spełniania kryteriów do zwolnienia z podatku przez odbiorców (zwłaszcza podmioty holdingowe), Fiskus ma odpowiednie narzędzia do nakładania domiarów.
Ryzyko można uznać za szczególnie podwyższone m.in. dla podmiotów wypłacających:
- należności do podmiotu holdingowego
- odsetki od pożyczek wewnątrzgrupowych
- dywidendy i inne należności spółkom osobowym
- należności podmiotom z rajów podatkowych
Lepiej zaprosić doradcę podatkowego, by wyprzedzić inspektorów skarbowych – statystyki pokazują, że wizyta tych ostatnich jest zdecydowanie bardziej kosztowna.
*Źródło: Podatek u źródła. Coraz więcej kontroli i domiarów - Dziennik Gazeta Prawna