Podatnik działający w dobrej wierze może skorygować faktury z nienależnie wykazany podatkiem VAT nawet w trakcie kontroli. W konsekwencji nie jest zobowiązany do zapłaty VAT na podstawie art. 108 ustawy o VAT.
Tak wynika z wyroku Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości(TSUE) C-48/20 z dnia 18 marca 2021r. wydanego w związku z pytaniem prejudycjalnym Naczelnego Sądu Administracyjnego (NSA) z 15 listopada 2019 r., sygn. akt I FSK 1535/17).
Pytanie prejudycjalne NSA
NSA, zwrócił się do TSUE, o zbadanie:
‘’Czy art. 203 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz.UE seria L z 2006 r. Nr 347/1, z późn. zm.) oraz zasadę proporcjonalności należy interpretować w ten sposób, że stoją one na przeszkodzie zastosowaniu, w sytuacji takiej jak w postępowaniu głównym, przepisu krajowego takiego jak art. 108 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) do faktur z nienależnie wykazanym VAT wystawionych przez podatnika działającego w dobrej wierze, jeżeli:
- działanie podatnika nie wiązało się z oszustwem podatkowym, ale wynikało z błędnej wykładni przepisów prawa dokonanej przez strony biorące udział w transakcji, opartej o wykładnię przepisów prezentowaną przez organy podatkowe i powszechną praktykę w tym zakresie w momencie dokonywania transakcji, przyjmującą wadliwie, że wystawca faktury dokonuje dostawy towarów, podczas gdy faktycznie świadczy usługę pośrednictwa finansowego zwolnioną od VAT oraz
- odbiorca faktury z nienależnie wykazanym VAT miałby prawo do żądania jego zwrotu przy prawidłowym zafakturowaniu transakcji przez podatnika faktycznie dokonującego na jego rzecz dostawy towarów?’’
Tło sprawy
Sprawa dotyczyła Spółki, która błędnie uznawała, że poprzez składanie zabezpieczenia w zakresie zakupu paliwa przez jej klientów na podstawie tzw. „kart paliwowych”, faktycznie dokonuje dostawy paliwa swoim klientom. W rezultacie Spółka została surowo potraktowana przez polskiego fiskusa: organy podatkowe nie tylko odmówiły podatnikowi prawa do odliczenia podatku naliczonego z faktur otrzymanych przez niego od stacji paliwowych, ale również uznały, że Spółka zobowiązana jest do zapłaty podatku VAT wynikającego z faktur wystawionych na rzecz jej klientów.
NSA uzasadniając swoje pytanie wskazał, że podatnik działał w dobrej wierze, w oparciu o stosowaną praktykę polskich organów podatkowych, które w podobnych przypadkach uznawały zbliżone transakcje za operacje łańcuchowe mające na celu dostawę paliwa spółkom transportowym. W ramach tej praktyki przyjmowano, że każdy z podmiotów uczestniczących w łańcuchu dostaw paliwa, realizuje odpłatną dostawę towarów, to jest paliwa, pomimo iż faktycznie miało miejsce wyłącznie jedno fizyczne wydanie towaru. Dopiero po wyrokach TSUE z 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 oraz z 15 maja 2019 r. w sprawie C‑235/18, praktyka ta ulegała zmianie.
Wyrok TSUE
TSUE odpowiadając na pytanie NSA uznał, że:
‘’Artykuł 203 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej oraz zasady proporcjonalności i neutralności podatku od wartości dodanej (VAT) należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwiają się one przepisom krajowym, które w konsekwencji wszczęcia procedury kontroli podatkowej nie zezwalają podatnikowi działającemu w dobrej wierze na korektę faktur z nienależnie wykazanym VAT, mimo że odbiorca tych faktur miałby prawo do zwrotu tego podatku, gdyby transakcje wykazane na tych fakturach zostały należycie rozliczone.’’
Jeżeli zainteresowała Cię ta sprawa i może dotyczyć Twoich rozliczeń, skontaktuj się z nami.
